Merhaba Kıymetli Borsada Para Kazanmak Takipçileri. Bir önceki makalemizde Forex Piyasası Haftaya Bakış hakkındaydı. Şimdiki makalemiz ise Borsada Portföy Nasıl Oluşturulur ? hakkında olacak...
Bir gerçek ya da tüzel bireyin sahibi olduğu hisse senedi, tahvil ve öbür kıymetli kağıtlar bir portföy teşkil etmektedir. Bir menkul değer varlığının portföy olarak nitelendirilmesi için toplamında değerinin yüksekliği dikkate alınmadığı gibi, içerisinde bulunan kıymetlerin çeşit bakımından birden fazla olması da önemli değildir. Borsa piyasasında portföy oluşturma işlemi bilhassa piyasalara yeni giriş yapan bireyler aracılığıyla çok fazla bilinmektedir.
Değişim gösteren ekonomik koşullar, portföyden bir takım menkul kıymetlerin çıkarılıp satılmasını, yerlerine yenilerinin alınmasını gerektirir. Portföyden hangi kıymetlerin ne süre çıkarılacağına ve yerlerine hangi kıymetlerin ne süre konulacağına karar sunmak ise ihtisas gerektiren bir iştir. Portföy idaresi olarak bilinen bu iş, çoğunlukla bankalar, aracı müesseseler ve profesyonel kuruluşlar aracılığıyla yapılmaktadır.
Portföy idaresi de belirli bir politikaya yönelik yürütülmektedir. Riziko , randıman ve değer artışı faktörlerinin bir ya da ikisine ağırlık verilmek suretiyle sürdürülen bu politika, portföy sahibi aracılığıyla saptanır ve yöneticiye bildirilir. Politikanın belirlenmesinde ise başlıca yardımcı portföy yöneticisidir.
Bir portföyün idaresinin kesinlikle profesyonel bir yöneticiye emanet edilmesi gerekmez. Portföy sahibi de, bir danışmandan aldığı verileri değerlendirerek portföyünü yenileyebilmektedir. Ülkemizde ise portföy sahipleri ya da bir portföy elde etmek isteyenler çoğunlukla bu eğilimdedir. Yatırım politikası portföyden imkanı sunulacak gelir ile portföyün karşı karşıya yer aldığı riziko arasındaki dengeyle alakalıdır. Gelir ve riziko birbiri ile irtibatlı olan 2 etkeni ifade etmektedir. Yüksek geliri öngörülen bir politika benzer oranda yüksek rizikosu de içermektedir.
Yatırımda güzel bir tercih yapan temkinli bir yatırımcı tasarruflarını enflasyona karşın kolay bir şekilde koruyabilecektir. Fakat dikkatsiz, bilgisiz ve spekülatif bir tarzda hisse alımı yapanlar negatif ve üstelik riskli vaziyetlerle karşı karşıya kalabilirler. Bu bireyler yatırdıkları paralarının bir bölümünü ya da hepsini kaybedebilirler.
Portföy oluşturmada ya da portföy yönetiminde en önemli konu kağıtları iyi tanımaktır. Bunun amaçlı da, ilişkin oldukları firmaların iyi tanınması, hisse senedini de tanımak manasına gelmez. Çok kazanan bir firmanın hisse senetleri fazla değerli olmayabilir. Aksine artık kara geçmemiş durumda olan bir firmanın de hisse senetleri aranan kağıtlar içinde girebilir. Kağıtları tanımanın, onların borsadaki hareketlerini yakından takip faktörün en güzel yolu; kağıtlara portföy içerisinde az bir yer vermektir.
Bir portföy geliri getiri ve temettü ile kıymetlerin satışından ele geçirilen alım - satım farklarından oluşur. Kıymet artışı laf konusu olmadığından, tahvillerin geliri, piyasa fiyatlarına göre , hisse senetlerinden daha yüksektir. Bu sebeple de kısa vadede gelir sağlamayı planlayan portföylerde tahvil oranı fazla tutulur. Bunun için ise , hisse senetleri de gelir - riziko dengesi yönünde farklı gruplara ayrılırlar.
Klasik Hisse Senetleri
Bu ayrımda, büyük firmaların klasik hisse senetleri öncelikli gelir. Bu firmalar tüm piyasada tanınmış , isabetli idaresi , uzun vadeli sevk ve yönetim politikası , karlılık derecesi ile hisse senetlerine itibar imkanı sunan şirketlerdir. Bu grup hisse senetlerinin en önemli özelliği ise; uzun seneler süresince temettülerinin muntazam bir biçimde ödenmiş olmasıdır. Fakat bu benzeri hisse senetlerinin Fiyat/Kazanç oranı yüksek, gelir randımanı da düşük olacaktır.
Değer Artışlı Hisse Senetleri
İkinci grupta ise değer artışlı hisse senetleri vardır. Bu hisse senetlerinde ileriye yönelik piyasa ortalamasının üzerinde değer artışları ortaya çıkar. Bu değer artışları, senetlerin ilişkin olduğu firmaların sürekli bilimsel araştırmalar yaparak kendi sahalarında ilerlemelerinden, çok istek edilen malları pazarlamalarından, farklı alanlarda çalışma göstermelerinden, yeni piyasalar elde geçirmelerinden ileri gelir. Ancak bu şirketlerde yatırım riski birinci gruba yönelik daha fazladır.
Spekülatif Hisse Senetleri
Üçüncü grupta daha da çabuk değer artışı gösteren ama daha yüksek risk taşıyan hisse senetlerini toplanmıştır. Bu hisse senetleri spekülatif hisse senetleridir. Yeni kurulan ve mamulün sürümü iyi olmakla birlikte , artık kara geçmemiş, konjonktürel ve siyasi dalgalanmalara karşın duyarlı olan firmaların hisse senetleri bu özelliği taşımaktadır.
Diğer Hisse Senetleri
Bir diğer grup hisse senetleri, piyasa dalgalanmalarından fazla etkilenmeyen, arz ve isteği fazla olmayan eşya ve hizmetleri üreten, iktisadi durgunluk dönemlerinde bile stabil temettü ödeyen firmaların hisse senetleridir.
Başka bir grup hisse senetleri ise; yüksek değer farkları gösterir, ara ara borsada düşer ve yükselir. Konjonktüre karşın çok hassastır. Bu özelliklerde bulunan hisse senetlerine araba endüstri , inşaat gibi alanlarda rastlanmaktadır.
Son grup hisse senetleri ise anapara içerisinde ya da iç etkinliğinde meydana gelen tek farklılaşma ya da yeni tek mamulün piyasaya sürülmesi sonucu olarak hisseleri harika bir yükseliş gösteren şirketlerdir.
Ülkemizde son zamanlarda artış gösteren enflasyon, halkı tasarruflarının değerini muhafaza etmek için yeni yatırım imkanları aramaya itmiştir. Güçlü, güvenilir ve sürekli olarak kar eden ve temettü dağıtan firmaların hisse senetleri diğerlerine nazaran pahalı olmalarına nazaran seçildiği halde , ileriye yönelik portföyün değerini süratle arttırabilirler. Araya büyük kar sıçramaları, anapara artırımı gibi olaylar da girdiği zaman, bu değer artışının gayrimenkul değer artışından aşağıda kaldığı da görülmüştür.
Hisse senetlerine yatırım yapma verdiği kararı vermeden öncesinde yatırımcıların kendilerine farklı sorular sormaları gerekir. "Ne kadar güvence yatırabilirim? Bu miktarı devamlı olarak artırabilecek miyim? Portföy yatırımına ayırdığım tasarruf miktarı dışarısında ivedi ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli bir fona sahip miyim? Ne kadar süre için paramı portföye yatırabilirim? Portföy oluştururken ne benzeri tercihlerim olabilir?" benzeri ek olarak birçok suale yanıt bulmalıdır.
Portföy Sahiplerinin Tercihleri
Menkul kıymetlere yatırım yapan bir kimsenin muhtemel tercihleri şu biçimde sınıflandırılabilir...
- Güvence,
- Gelir ve verim
- Değer artışı
- Likidite
Bu 4 tercihin hepsine ansızın ağırlık vermek , tamamını gerçekleştirmek muhtemel olmayacaktır. Biri için diğerinden az ya da çok bağlamda fedakarlık etmek gerekir.
Güvence
Güvence faktöründen fedakarlık etmek talep etmeyen bir birey başka bir deyişle hiç riske girmek talep etmeyen yatırımcı, portföyünden yüksek gelir ve bilhassa de değer artışı bekleyemez. Bu tip yatırımcı için en uyumlu yatırım konusu ise hükümet tahvilleridir.
Gelir ve Randıman
Gelir ve randımana önem veren yatırımcı, hükümet tahvillerinin sağladığı güvenceden vazgeçip, seçtiği anonim firmanın verdiği güvence ile yetinmek zorundadır. Gelire önem veren yatırımcı değer artışından da vazgeçmek zorundadır. Değer artışı imkanı sunan hisse senetleri en azından ilk yıl özel pazar tahvil faiz haddinin hayli altında gelir getirir. Likidite faktöründen de fedakarlık yapacaktır. Yüksek gelir getiren özel pazar tahvilleri hükümet tahvilleri kadar kolaylıkla işlemiş faizleriyle beraber paraya çevrilemezler.
Değer Artışı
Değer artışı sadece hisse senetlerinde söz konusudur. Enflasyonist dönemlerde tahvillerde aksine değer kaybı vardır. Değer artışına önem veren yatırımcılar belli bir süre riski göze almak zorundadır.
Likidite
Gerektiğinde hızlı ve zararsız paraya çevrilebilen menkul kıymet yatırımlarında en mühim faktörlerden birisidir. Birçok çok kimse likiditeden vazgeçmemek için gelirden ve değer artışından vazgeçer. Bilhassa de ihtiyar yatırımcılar bu faktöre önem vermektedir. Hastalık , yaşlılık, doğal afetler, kazalar benzeri riskler insanın varlıklarının mühim bir bölümünü likit halde tutmaya hemen sevk etmektedir. Özel pazar tahvillerinde likidite, tahvili çıkaran firmanın sınıflamadaki mahaline bağlıdır.
Hisse senetlerinde likidite, firmaların çalışmalarındaki muvaffakiyet oranında yüksektir. Talebi yüksek olan hisse senetlerinin likiditesi de yüksektir. Borsa kurtajı kadar bir zararla her an paraya çevrilebilir. Ama hisse senedi satın alındığı tarihten bu yana bu farkı kapatacak kadar yükselmişse zararsız üstelik karla paraya çevrilebilir. Bu sebeple de, hisse senedi yatırımı öneri edecektir.
Bu makalemizde Borsa da Portföy Nasil Oluşturulur ? için bilgiler aktardık. Umarım faydalı olur...
Kaynak : http://www.borsanasiloynanir.org/borsa-egitimi/borsada-portfoy-olusturma/#comment-838
0 yorum :
Yorum Gönder